Türk hukukunda borç; haksız fiilden, sebepsiz zenginleşmeden ve sözleşmelerden doğmaktadır. Alacak-borç ilişkisini doğuran bu hallerde, borcun bulunmadığının tespiti açısından hukuk düzenimiz borçluya, hukuki yararın bulunması şartıyla menfi tespit davasıyla borçtan kurtulabilme imkânı getirmiştir. Bu çalışma, İİK m. 72'ye istinaden takip öncesi ve takip sırasında açılabilecek menfi tespit davası ile takip sonrası açılabilecek istirdat davasına ilişkindir. Aynı zamanda borçlunun, kendisinden borcu ödemesini isteyen alacaklıya karşı davadan bağımsız olarak ileri sürebileceği defiler ve menfi tespit davasının dayanabileceği sebepler değerlendirilmiştir. Makale ve tez taramaları yapılarak, kitap çalışmaları, konuyla ilgisi bağlamında Yargıtay kararları ile konu en kapsamlı şekilde incelenerek, okuyucu beğenisine sunulmuştur